Hoe kan witbalans creatief worden gebruikt in fotografie?

Het begrijpen van de witbalansinstelling (WB) is essentieel voor fotografen. Hoewel de meeste fotografen bekend zijn met de technische aspecten, gaat dit artikel in op de creatieve dimensie van WB. Ontdek, naast het bereiken van neutrale tinten, tips om witbalans creatief in te zetten om je artistieke visie te verbeteren.

Snelle herinnering over witbalans

Witbalans is een camera-instelling die de kleuren in een foto aanpast om ervoor te zorgen dat witte objecten echt wit lijken, ongeacht de lichtomstandigheden. Het helpt een nauwkeurige en natuurlijke kleurweergave te behouden door te compenseren voor de kleurtemperatuur van de lichtbron, of deze nu warm (geelachtig) of koel (blauwachtig) is. Een goede witbalans zorgt ervoor dat kleuren in een foto er levensecht uitzien en niet worden beïnvloed door de kleurzweem die wordt geïntroduceerd door verschillende verlichtingsomgevingen.

In wezen evalueert de sensor van je camera het licht dat op elke pixel valt, waarbij rode, groene en blauwe filters op afzonderlijke pixels worden gebruikt om de kleur te meten. Belichtingsinstellingen beïnvloeden de helderheid van het beeld op het moment van de opname, waarbij de gegevens vervolgens worden “vergrendeld”. Een correcte belichting is essentieel om verlies van hoge lichten of schaduwen te voorkomen, zoals het clippen van hoge lichten of de introductie van overmatige ruis in schaduwen. In tegenstelling tot belichting is witbalans flexibel. Wanneer je RAW-bestanden vastlegt, kun je de witbalans na de opname vrij aanpassen.

Fotografen denken misschien dat het essentieel is om de witbalans precies in te stellen, maar wat is nu echt “correct”? Is het, ondanks cameravoorinstellingen voor verschillende omstandigheden, noodzakelijk om je daar altijd aan te houden? En zo ja, resulteert dit dan in foto’s met volledig neutrale kleuren die mogelijk de sfeer van de scène missen?

Het consequent bereiken van een perfect neutrale witbalans kan resulteren in een glansloze portfolio. Laten we het begrip “correct” eens in twijfel trekken

Hoe stel je de witbalans creatief in?

Wat als je niet elke foto perfect neutraal wilt hebben? Landschappen kunnen prachtig zijn met koele blauwe tinten of een warme gloed. Onderwerpen en scènes variëren en creatieve inspiratie leidt fotografen.

Hier zijn enkele algemene richtlijnen voor het kiezen van een creatieve WB-instelling:

• De warme gloed tijdens het“gouden uur” in de late namiddag of vroege ochtend vraagt vaak om warmere witbalansinstellingen.
• Het“blauwe uur” licht, na zonsondergang of voor zonsopgang, heeft meestal baat bij koelere witbalansinstellingen.
• Elke scène die onheilspellend, dreigend of donker lijkt, kan baat hebben bij een koelere tint.
• Een scène die bedoeld is om emoties over te brengen, zoals liefde of romantiek, kan baat hebben bij een warm kleurenpalet.

Regels zijn er natuurlijk om gebroken te worden. Laat je creatieve kant andere creatieve opties verkennen om te zien wat er gebeurt. Pas de WB-schuifregelaar aan in de nabewerking, maak aantekeningen en experimenteer. Onthoud dat RAW-aanpassingen niet-destructief zijn, dus er zijn geen verkeerde keuzes.

Tips voor het instellen van witbalans voor creatieve foto’s

Door daglicht WB te kiezen, leg je scènes met een natuurlijke warme of koele kleurzweem vast. Verbeter foto’s door de WB-schuifknop verder aan te passen in de nabewerking. Naar beneden slepen (links) voegt blauwe/koude tinten toe, terwijl naar boven slepen (rechts) warmte/rood toevoegt. Dit geldt voor alle RAW-bewerkingssoftware.

Voor extra creatieve controle kun je de schuifregelaar Tint aanpassen. Als je deze naar beneden/links beweegt, wordt er een groenachtige tint toegevoegd, terwijl naar boven/rechts een magenta/paarse tint wordt toegevoegd. Wees voorzichtig, want de schuifknop Tint kan een snelle en uitgesproken impact hebben.

Creatieve WB in de camera

Als het gaat om het instellen van witbalans, is het interessant om de instellingen in de camera te gebruiken. Het is goed om je creatieve visie te zien tijdens het fotograferen, niet alleen in de post-productie. Daarvoor kun je de Kelvin WB-instelling gebruiken, die nauwkeurige handmatige controle biedt, vergelijkbaar met de “M-modus” voor kleurtemperatuur. Je kunt je foto’s eenvoudig opwarmen of afkoelen met intuïtieve aanpassingen, voor creatieve flexibiliteit bij elke gelegenheid.

Automatische WB vs. WB-tools vs. Creatieve WB

Sommige experts raden aan om de camera in de automatische witbalansmodus (AWB) te laten staan, terwijl anderen geavanceerde hulpmiddelen voorstellen zoals een witbalansmeter, ondoorzichtig filter of grijskaart voor een “perfecte” aangepaste kleurmeting. Dit zijn interessante opties als je een neutrale, consistente witbalans wilt bereiken voor elke foto die je maakt.

Helaas hebben beide suggesties hun beperkingen als je verschillende kleurtonen wilt verkennen. Het onthouden van verschillende voorinstellingen, zoals daglicht, bewolkt, schaduw, of gloeilamp, TL, wolfraam, is ook een tijdrovende bezigheid.

Kies “K” WB op je camera, beginnend bij 5000 K voor daglicht. Het bereik loopt tot 3000 K voor binnenverlichting en tot 7000 K voor bewolkte of schaduwrijke omstandigheden.

Als je een foto maakt tijdens het blauwe uur, de periode net voor zonsopgang en na zonsondergang wanneer de lucht een diepblauwe tint aanneemt, moet je WB-instelling hoger zijn dan 15.000K om een algemene balans te bereiken. Hierdoor worden de kleuren warmer en krijgt het beeld een warmere uitstraling. Als je echter wilt kiezen voor een koudere, blauwere sfeer, kun je de WB instellen op 6700K, wat een koude, nachtelijke sfeer oproept en een andere creatieve richting biedt.

Experimenteer met warmer of koeler gaan met ongeveer 500K of 1000K en observeer de resultaten. Als je bijvoorbeeld een scène bij daglicht vastlegt die je warmer wilt laten lijken, probeer deze dan in te stellen op 6000K.

Warme WB : Fotografie-ideeën

Als je een zonsondergang fotografeert, is de aanbevolen instelling ongeveer 5000K (daglicht WB) en voor volledige neutraliteit moet je naar ongeveer 4000K gaan. Maar als je creatief denkt, heeft dat niet veel zin. Om de reeds aanwezige warme tinten te versterken, kun je kiezen voor 5800K.

Als je een opname maakt kort na zonsopgang, overweeg dan om de WB in te stellen op ongeveer 6000K, in afwijking van de gebruikelijke 5000K. Deze keuze is bedoeld om de ervaring van de kijker te verbeteren, zodat ze de sfeer echt voelen alsof ze er zelf bij zijn en de scène uit de eerste hand meemaken.

Koele WB : Fotografie-ideeën

Als je een scène vastlegt die wordt verlicht met zeer blauw licht, kun je door de WB in te stellen op 7000K de sfeer overbrengen die je in het echt zou kunnen hebben ervaren. Als je de WB instelt op 50.000K, wordt het beeld gebalanceerd, waardoor een relatief neutrale WB ontstaat die geen accurate weergave is van de werkelijke scène.

Wat kunnen we concluderen?

We hopen dat het idee van creatieve witbalansfotografie nu duidelijk en gemakkelijk te begrijpen is. Of je nu in het veld werkt, Kelvin WB gebruikt of raw-conversie toepast, het technische aspect is relatief eenvoudig. Pas je witbalans aan naar boven of beneden totdat je neutraliteit bereikt en verken dan het artistieke proces door de witbalans naar warmere of koelere tinten te verschuiven.

Gebruik deze tips voor witbalans in fotografie om te experimenteren, het nieuwe te omarmen en je niet verplicht te voelen om je strikt aan de regels te houden en ernaar te streven dat elke foto er neutraal en “juist” uitziet. De echte juistheid wordt bepaald door je individuele artistieke visie.